Một loài ký sinh trùng đã ban cho kiến thợ Temnothorax cả tuổi trẻ vĩnh hằng lẫn địa vị xã hội. Cái giá mà chúng phải trả là gì?
Sâu trong một cánh rừng rụng lá ở Đức, nép mình gọn gàng trong những chiếc vỏ sồi đã rỗng ruột, một đàn kiến đã vô tình tìm được thứ kho báu mà chỉ có những bậc đế vương của loài người mới dám mơ ước đến: Một liều thuốc trường sinh bất lão.
Đó là những con kiến thợ thuộc loài Temnothorax vô tình ăn phải sán dây có trong phân chim. Và điều gì đã xảy ra? Thông thường ký sinh trùng sẽ phải cạnh tranh nguồn thức ăn với vật chủ của nó, khiến những con kiến trở nên gầy yếu và chết sớm.
Nhưng không, loài sán dây có tên gọi là Anomotaenia brevis này lựa chọn một chiến lược sống rất khác. Chúng biết có thể giữ cho ngôi nhà của mình vững chãi và ấm áp nếu vật chủ là những con kiến Temnothorax khỏe mạnh.
Vậy là Anomotaenia brevis đã tặng cho Temnothorax một món quà. Chúng tiết ra những chất hóa học giúp loài kiến này trở nên trẻ khỏe và trường thọ.
Trong một nghiên cứu mới đăng trên Tạp chí Royal Society Open Science, các nhà khoa học báo cáo những con kiến Temnothorax nhiễm sán dây Anomotaenia brevis có thể sống lâu hơn ít nhất 3 lần đồng loại của mình. Và đó mới chỉ là con số thấp nhất – giới hạn trên của tuổi thọ vượt trội này vẫn chưa được xác định.
Thông thường, những con kiến thợ Temnothorax có vòng đời ngắn sẽ chết sau vài tháng nở khỏi trứng. Nhưng những cá thể nhiễm sán dây được quan sát thấy đã sống tới vài năm, và có thể còn tiếp tục sống lâu hơn nữa.
Trong một tổ Temnothorax, kiến chúa là cá thể nắm giữ tuổi thọ dài nhất lên tới 20 năm. Các nhà khoa học đang quan sát xem liệu sán dây có thể ban cho kiến thợ Temnothorax một tuổi thọ vượt qua cột mốc ấy hay không, một con đường để đi đến sự bất tử?
Những con kiến trẻ khỏe, phong độ bất chấp tuổi tác
Hiện tượng một loài ký sinh làm vật chủ của chúng khỏe lên và sống lâu hơn đã được quan sát thấy ở vi khuẩn và côn trùng như ong bắp cày, bọ cánh cứng và muỗi. Tuy nhiên, mức độ kéo dài tuổi thọ tới hàng chục lần như ở kiến thợ Temnothorax thì chưa bao giờ được biết tới, Susanne Foitzik, nhà côn trùng học tại Đại học Johannes Gutenberg Mainz, ở Đức cho biết.
Trong nghiên cứu của mình, Foitzik và các đồng nghiệp đã theo dõi 58 đàn kiến Temnothorax trong phòng thí nghiệm suốt 3 năm để tìm hiểu bí ẩn về tuổi thọ đột phá của giống loài này. Cô đặc biệt chú ý đến những con kiến nhiễm sán dây Anomotaenia brevis.Tới 53% số cá thể kiến thợ này vẫn còn sống tới thời điểm kết thúc nghiên cứu, trong khi, tất cả những con kiến thợ không bị nhiễm sán khác đã chết.
Chúng không chỉ sống lâu, mà còn giữ được vẻ bề ngoài rất trẻ so với tuổi thật. Bình thường, kiến thợ Temnothorax trẻ sẽ có màu vàng, trong khi kiến già sẽ chuyển sang màu nâu. Da của chúng sẽ dày hơn và cứng lại. Nhưng những con kiến Temnothorax nhiễm sán dây thì vẫn có da mềm mại và giữ được vẻ ngoài màu vàng, điều đó có nghĩa là chúng không hề già đi.
